Een populaire nieuwe methode om af te vallen is intermittent fasting, ofwel periodiek vasten genoemd. Doordat deze methode nog relatief nieuw is zijn er weinig gegevens bekend over de gezondheidsrisico’s of gezondheidswinst op de lange termijn. Toch zien we deze methode steeds vaker voorkomen. Wat houd intermittent fasting in en waarom komt deze methode van diëten steeds meer voor?
Als we het periodiek vasten noemen, zal de werking misschien al iets vanzelfsprekender zijn. Met intermitten fasting wissel je namelijk periodes van vasten af met periodes van eten. In de periode van vasten mag je wel water en/of thee drinken, maar niks anders drinken of eten. De periodes van vasten en eten wisselen bij verschillende methodes.
De meeste bekende variant is de 16/8 variant, waarbij periodes van 16 uur vasten afwisselen met periodes van 8 uur lang eten. Deze 8 uur kunnen bijvoorbeeld van 10 uur in de ochtend tot 6 uur in de avond of van 12 uur in de middag tot 8 uur in de avond zijn. In deze 8 uur neem je de ‘normale’ hoeveelheid calorieën in die je mag innemen om af te vallen. Buiten deze mag je wel water en/of thee drinken, maar verder mag je niks meer nuttigen. Kortgezegd is het enige wat verandert wanneer je eet, maar verandert er niks aan wat je eet.
Andere methodes zijn de 24 uur vasten-methode en de 5/2-methode. Bij de 24 uur vasten-methode ga je 1 of 2 keer in de week een periode van vasten gebruiken, waarbij je dus enkel water en/of thee mag drinken maar niks mag eten. Bij de 5/2-methode eet je 5 dagen in de week ‘normaal’, terwijl je de andere 2 dagen heel erg weinig eet (zo’n 500 á 600 calorieën).
Intermittent fasting zou vele voordelen hebben. Zo zou het helpen met extra gewichtsverlies, het verbeteren van je bloedsuikerspiegel, het verminder van de kans op hartziektes en zou het zelfs de kans op bepaalde neurogeneratieve ziektes als Parkinson en Alzheimer kunnen verminderen. De vraag is echter of dit waar is.
Er zijn een wel aantal voordelen van intermittent fasting. Ten eerste verbetert het je insulinegevoeligheid. Als je koolhydraten consumeert maakt je lichaam insuline aan om de suikers uit je bloed op te nemen. Hoe vaker je koolhydraat consumeert, hoe vaker je lichaam insuline moet aanmaken en hoe minder gevoelig je word voor insuline. Je lichaam moet immers steeds meer insuline produceren. In extreme vorm kan dit leiden tot diabetes, omdat je lichaam insuline tekort komt. Bij intermittent fasting heb je minder insuline pieken op een dag, wat je insulinegevoeligheid ten goede komt.
Ten tweede stijgen de waardes van het groeihormoon. Hierdoor zullen alle weefsels die vet als brandstof kunnen gebruiken dit ook gaan doen, wat de vetverbranding ten goede komt. Nu is het wel zo dat die toename van het groeihormoon past laat in de periode van vasten optreedt. Dus hoe langer je periode van vasten is, hoe meer effect je hiervan merkt.
Ten derde verhoogt het de vetverbranding. Door maar in beperkte periodes te eten zorg je ervoor dat je lichaam minder insulinepieken heeft. Hierdoor produceert je lichaam bepaalde hormonen zoals noradrenaline. Een van de effecten van noradrenaline is het vrijmaken van vetzuren uit de vetcellen om deze om te zetten tot energie. Door minder insulinepieken heeft je lichaam dus meer tijd om je vetreserves aan te spreken.
Intermittent fasting is een dieetmethode. Het doel van een dieetmethode is het afvallen van gewicht of vetverlies. Hiermee zou je de vraag met ja beantwoorden, omdat je met intermittent fasting inderdaad zult afvallen als je deze goed hanteert. Echter komt dit voornamelijk doordat je hiermee een calorietekort hanteert. Ten opzichte van een normaal dieet waarbij je hetzelfde calorietekort hanteert maar gedurende de hele dag eet is er geen significant verschil tussen een regulier dieet en intermittent fasting op het gebied van gewichtsverlies[1].
Het allerbelangrijkste bij het afvallen is dat je een calorietekort hanteert. Dit kun je op vele methodes doen, waarvan intermittent fasting er een is. Intermittent fasting heeft een aantal voordelen, maar op het gebied van extra gewichtsverlies zal het geen groot verschil geven met een normaal dieet. Daarnaast zijn de lange termijn effecten op de gezondheid nog niet duidelijk in beeld doordat intermittent fasting een vrij nieuwe methode is.
Uiteindelijk moet je een methode vinden die goed bij jou past en die jij goed vol kunt houden. Kijk je niet blind op wat in theorie werkt, maar vind uit wat in de praktijk het beste resultaat voor jou geeft. Zo kun je intermittent fasting gaan proberen, en kijken of dit voor jou een geschikte methode is om resultaat te gaan behalen.
[1] Seimon, R. V., Roekenes, J. A., Zibellini, J., Zhu, B., Gibson, A. A., Hills, A. P., … & Sainsbury, A. (2015). Do intermittent diets provide physiological benefits over continuous diets for weighth loss? A systematic review of clinical trials. Molecular and cellular endocrinology, 418, 153-172.